18 Şubat 2017 Cumartesi

AGT Damızlık Değerleri- Koloni davranışında değişiklik

Merhaba,
Geçtiğimiz günlerde havaların azıcıkta olsa ısınması ile arılar ufaktan bir temizlik uçuşu yaptılar. Kızım Betül'le beraber şöyle göz ucuyla arıları bir kontrol ettik.
Betül arı vızıltısını özlemiş, ses dinliyor 
Naylonda biraz su damlacıkları oluşmuş, taban komple açık olduğu için tabanda birikme olmuyor, su akıp gidiyor
Bu sene varoadan biraz hasar görmüş olsalarda, genel durumdan memnunum
Gündönümünün ardından arılarda hafiften bir yavru faaliyeti başlıyor. Ana arı yumurta atmasına rağmen, arılar hava durumuna göre bu yumurtaları temizliyorlar. Fakat artık gündüzleri 6-10 dereceleri gördük, geceleri eksi altına fazla düşmüyor. Hava arı uçuşuna müsade ettiği anda Fındık'tan polen geliyor, ve bu arıların yavru faaliyetini biraz daha artırmasına sebep oluyor. Mart'tan itibaren yavru alanı iyice genişleyecek, bu sebepten kovanları elle veya bir dijital bavul kantarı ile tartıyorum
Bu sayede damızlık adaylarında kışlık tüketim miktarını tesbit etmiş oluyorum. 

2015 yılı doğumlu damızlık ana arıların değerleri açıklandı. Son 5 yılda test edilen 100bin civarı ana arının ortalama değerlerinin üzerinde bir puan aldılar. 
AGT hattından olan arılarımın genel ortalaması %ile
Bal 106
Sakinlik 114
Petekte duruş 117
Oğul 120
Varoa 104

2017de kullanacak olduğum 5 değişik arı sisteme kaydedildi. Çaprazlamaların çoğunu 2 hatla yapmayı planlıyorum. 

2016 senesinde Kirchhain Enstitüsü için test ettiğim ana arıdan bir miktar ana arı üretmiştim. Ana arının sistemde kaydını sadece ben ve üretici görebildiği için, olur olmaz yorumlar yazanlar olmuştu. Bu anadaki iyi özellikleri farkedip üretimde kullandım, ki bu zaten benim işim, iyiyi kötüyü ayırdedebilmek. Altının değerini elbette sarraf bilecek, bir berber yada fabrika işçisi değil. 1 yaşındaki ana arıdan ana üretmek iddia edildiği gibi ''ayıp'' değil, karalama kampanyası yaparak bir yerlere gelmeye çalışmaktır ayıp olan. Aşağıdaki ana arı bahsi geçen damızlıktır. Kirchhain enstitüsüyle görüştükten sonra,  ana arı dostum Dr. Arif Acara hediye edilecek


Seçtiğim arılarda en önem verdiğim kriter oğul eğilimi. Bu da değerlere yansımış durumda. Bir sonraki nesilde bal ve varoa üzerine çaprazlamalar yapacağım. Aldığım dualarla en kısa zamanda başarılı olacağıma inancım tam.


Şimdi geçelim konumuza
Erkek arılar

Erkek arılar yumurtadan itibaren 36 günde ergenliğe ulaşırlar. Bu uzun süreçte erkekler, işçi arılar tarafından bakıma muhtaçtırlar. Larva iken yeterli beslenme, pupa halinde iyi bir ısıtım, gençken iyi beslenmesi, erkek arıların kalitesini belirler. Mesela sperm miktarı ve sayısı, kraliçeyi havada takip ederken rakiplere üstünlük vs. isçi arıların bakım kalitesine bağlıdır. Erkek arılar 30 dakikalık uçuş süresine, 12 günlük olduktan sonra ulaşırlar. Spermde tam bu sıralar olgunlaşmış olur. Erkeklerin ağırlığı isçilere nazaran 2 mislidir, ortalama 200mg doğarlar ve ağırlıkları ırklara göre farklılık gösterebilir. İlk temizlik uçuşlarını 6-8 günlükken yaparlar ve artık Petek gözlerinden kendileri bal yiyebilirler. 
Bir ana arının 8 erkekle ciftiestigini varsayarsak, bu ana arının kızlarının 8 farklı babaları olur. Yani kolonideki arılar anne tarafından kardeştirler, fakat babaları farklıdır. Bu farklılık her açıdan bir avantajdır. Bu yüzden suni tohumlamada 6 kızkardeş ana arının erkeklerinin kullanılması ısrarla belirtilir. Bende senelerdir izole ana arıları gen havuzunun  genişliğinden dolayı tavsiye ediyorum. 2 nesil tohumlama yapıldıysa, 3. nesilde izolede çiftleştirmek akıllıca bir davranış olur. 
Dönelim konumuza...
 8 erkekle çiftleşen ana arının kovanında dağılım nasıl olur? Normal hesaptan gidersek %12,5luk bir orana ulaşırız. Veya çoğu arıcının varsaydığı gibi, en son erkeğin kızları daha fazla mı olur? Ana arı aldığı spermin %5ini döl kesesine doldurabilir. Gerisini dışarı atar. Bu atım sırasında bir erkeğin spermi büyük miktarda dışarı atılabilir. %5lik miktar bir kaç sene için yeterlidir.  Bir ana arının 3 sene yaşadığı sık rastlanan bir durumdur, nadirde olsa 5 sene yaşayan analar olduğunu bilimadamlarıda arıcılarda gözlemlemiştir. 
Kolonideki dağılım zamana göre değişmektedir. Eski arıcıların söylediği şekilde, en son çiftleşen erkeğin kızları daha fazladır teorisinin biraz doğruluk payı vardır. Ana arı aldığı spermi döl kesesine pompalarken, keseye en yakın olan son spermdir. Fakat isçilerde en fazla babası olan son erkek değildir. Son 4 erkeğin kızları, ilk 4 erkeğin kızlarının 2 katıdır. Son erkeğin kızları 2-5-6dan daha fazla değildir. (R.F.A MORİTZ)
Doğal çiftleşmede durum nasıldır? 
Bana 30km mesafede olan Oberursel Enstitüsünün araştırmasına göre durum pek farklı değil. Çiftleşme uçuşundan dönen 6 adet ana arıdan, çiftleşme nişanı alınmış. Böylelikle son erkeğin genleri tesbit edilmiş. Sadece 1 ana arıda son erkeğin kızları fazla çıkmış. 

1999 yılında P.FRANK yaptığı araştırmaya göre, çiftleşmeden 4 hafta sonra kolonideki baba dağılımı %0 ila%25 arası, 8 hafta sonra %3 ila %21
1 sene sonra ise dağılımın  %6 ila %17 arası değiştiği gözlemlenmiş. 

Bu sonuçlara göre koloninin davranışında seneden seneye değişikler gözlemlenebilir. 

Sağlıcakla kalın