15 Eylül 2017 Cuma

Almanya'da profesyonel bir arıcı ERHAN TEKE-2

Erhan Teke ile yaptığım söyleşinin devamı 

Şimdi gelelim en önemli konuya: VAROA!!! Arıcının korkulu rüyası desem abartmış olur muyum? Varoa mücadelesinde nasıl bir yol izliyorsunuz? Olmazsa olmazınız var mı?

Kullandığımız ilaçların balda veya Petekte kesinlikle kalıntı bırakmaması gerekiyor. Organik bal üreten arıcıların her ilacı kullanması bildiğiniz üzere yasak. Sadece organik asitleri kullanıyorum. Formik, laktik ve oksalik asit. Bilhassa son bal hasadından sonra kullandığımız Formik asit çok önemli. Olmazsa olmazınız demiştin, Formik asit olmazsa olmaz :)

Formik neden yapılmalı?

En önemli sebeplerden ilki peteklerde bala geçmek üzere kalıntı bırakmaması. Bu nedenden organik arıcılıkta kullanılmasına müsade edilen bir kaç ilaçtan birisi.
Varaoya çok etkili! Sadece arı üzerindeki Varoayı değil, aynı zamanda kapalı gözlerdeki Varoaya da etkisi tartışılmaz. Kovan içerisindeki Varoaların sezona göre  %80i kapalı yavru gözlerinde bulunur. Bazı yavru gözlerinin mücadeleye başladığımız gün kapandığını varsayarsak, varoa dökülmesi 13-14 gün daha devam ediyor.

Varoa formik aside karşı bağışıklık kazanamıyor.

Kovanda hijyen sağlıyor. Formikten önce besleme yapmış isek veya kovanda stok varsa, bu stoklardaki virüs ve bakterileri yok ediyor.

Arının solunum kanallarındaki trahe akarını öldürüp arıyı parazitten temizliyor.

İlk uygulamadan  4-5 gün sonra 2. uygulama daha da etkin varao dökülmesine yol açıyor ve kalanları temizliyor.

2 gün yani 48 saat kovanın kapağı ve altı açılmadığı takdirde etkisi daha da yüksek oluyor.

Mum güvesi, kurukafa kelebeği, kovan böceği vs. kovandan uzaklaştırılıyor.
Görüldüğü üzere artıları oldukça fazla.

Formik asit aparatları

Ben çeşitli aparatlar kullanıyorum. Fakat kovan sayısı arttıkça sıkıntı olmaya başladı.
Siz Formik asidi nasıl uyguluyorsunuz?


Gerekli güvenlik önlemleri alınmalı. Öncelik insan sağlığı! Neticede bir asitten bahsediyoruz.
Koruyucu kıyafet, koruyucu gözlük, aside dayanıklı eldiven ve ihtiyaç halinde asit ile temas eden tenimizi yıkamak için su.
Dozu ayarlamak için bir ölçü veya şırınga ve %60lık formik asit. 


Koloni sayısı fazla olan arıcılar mutfak bezi kullanırlar. Bende öyle yapıyorum. Hem çabuk hemde etkili oluyor. 


Formik asit havadan ağır olduğu için uygulamayı yukarıdan yapıyorum. Çekmeceden yani alttan yapılan mücadelenin çok başarılı olduğu söylenemez. Çerçeve üzerine mutfak bezini koyup her kat için 20ml asidi beze döküyorum. Dikkatlice, arıların üzerine damlamayacak şekilde ve kapağı hemen kapatıyorum. 

Buharlaşmanın birden başlamaması için asit bir gece derin dondurucuda bırakılmalı. Isınmaması için koruyucu bir çantada veya buzlu torbada arılığa taşınmalı. Bu şekilde kullanıldığında ana kaybı riski azalıyor. 

Başarılı bir uygulamanın şartları nelerdir?

Hava sıcaklığı 15-25 derece arası olmalı.
Yağmursuz bir günde yapılmalı. Havadaki nem oranı asidin etkisini azaltır.
Kovan altı tamamen kapatılıp uçuş deliği komple açık olmalı.

Buharlaşma sürecini etkileyen faktörler?

Nem, kovanın güneş görmesi veya gölge de olması ve kovandaki arı miktarı.
Aşırı sıcaklarda uygulama yapılmamalı, veya dozaj düşürülmeli.
2 gün yani 48 saat kovanın kapağı ve altı açılmadığı takdirde etkisi daha da yüksek olur. Uygulama 4-5 gün sonra tekrar edilmeli. Bir miktar arı kaybı yaşanabilir, arılar kovan önünde ufak salkım yapabilir. Bunlar normaldir. Fakat koloni aşırı bir tepki verirse, mesela kovan önündeki salkım büyük olursa kapak açılıp bez alınmalı ve kovan havalandırılmalıdır. Aksi takdirde yeni çıkmakta olan arılar zarar görecektir



Yani son bal hasadından hemen sonra varoa mücadelesini formik asit ile yapıyorsunuz. Kışın nasıl bir yol izliyorsunuz?

Organik bal üretiminde varao mücadelesinde kullanılmasına izin verilen 3 asit var dedik. Laktik, Formik ve Oksalik.
Kışın oksalik asit kullanıyorum. 


Öncelikle oksalik asitin 4 çeşit kullanım şekli var.
1-Fısfıs ile püskürtme: 
Yazın %2,3luk oksalik biraz şeker ile karıştırılarak arılara püskürtülür. Oksalik temas sayesinde kovan içerisindeki arılara yayıldığından dolayı %2,3lük asit kullanılır ve çerçevenin her yüzüne 4-5ml kullanılır. Arılara daha fazla temas edilmesi istenildiğinden dolayı asit oranı düşük, fakat kullanılan ml ölçüsü fazladır.

2-Şekerle karıştırıp damlatma yöntemi:
Sıkı salkımdaki arılara kapak açılarak üstten %3,5lik 

3-Isıtarak buharlaştırma 

4-Gliserinle karıştırıp kullanma

Püskürtme Almanya'da bu yıl serbest bırakıldı. 

Ben bir kaç senedir püskürtmeyi bölmelerde kullanıyorum. Etkisi laktik aside göre çok daha fazla.

Buharlaştırma Almanya'da halen yasak. Çünkü bu konu biraz hassas. Arıcılar dikkatsiz olabiliyorlar. Oksalik sadece nefes yolu ile değil, cilt ile de vücuda alınır. Buhar olarak kullanıldığında sadece maske takmak yetmez. Buhar arıcının üzerindeki giysilere de bulaşabilir.

Oksalik buharı İsviçre'de serbest. 
İsviçreli bir arıcı uygulamayı yaparken 


Bu yöntemi Memleketimizde yanlış uygulayanların olduğunu biliyorum. Asidi haddinden fazla ısıtarak yakıyorlar. Oysa ki suyun buharlaşma ısısı bellidir. Oksalik dihidrat adından da anlaşılacağı üzere içerisinde kristal formunda su barındırır. Bu tozda 100 derecede erimeye başlar, 120 derecede ise direk sıvılaşmadan buhar haline gelir. En ideali 150 derece civarında kalan sabit ısıda olur. 170 dereceyi geçtiği anda yanma başlıyor ve oksaliğin etkisi azalıyor. Yanma işlemi sonucu tehlikeli zehirli gaz çıkışı ve bileşenler size ve kovana zarar verir. 
Bana göre bu iş için en uygunu dizel arabaların  kızdırıcıları ile ısıtan aparatlar. 


Şimdi Andreas'a hak verdim, senelerdir bu tezi savunur. 


Almanya da üretilen ballarda bizim gibi üreticilerden istenilen bazı raporlarda, zararlı bir etken madde olduğu zaman üretimi yapılan bal, bilirkişi gözetiminde ne kadar olursa olsun imha edilir.
O sebepten ben damlatma yöntemini tercih ediyorum.


Bildiğiniz üzere benim hem Almanyada hem Türkiyede arılarım var. Almanyada kanunlar müsade etmediğinden dolayı sıvı, Türkiyede ise buhar olarak yapıyorum. Benim gözlemlerime göre buhar uygulamasını arılar çok daha rahat tolere ediyorlar. Avrupada yapılan bir çok araştırmada da sonuç bu şekilde. Umut ediyorumki en kısa zamanda Almanyada buhar uygulamasına müsade edilecek. 
Sorularımıza devam edelim.
Oksalik asidi ne zaman uyguluyorsunuz? 

İlk don olduğu geceden 21 gün sonra. Artık kovanda yavru kalmamış ve arı sıkı bir salkım yapmış olmalıdır.
Salkımın sıkı olması  oksalik asit kullanımında önem arz eder.


Peki hazırlanışı?

35 gr toz oksalik, 630 ml su, 630 gr şeker. Sıcak suda eritilen aside şeker dökülüp karıştırılır.

630gr şeker çok değil mi?

2011 senesine kadar 200gr şeker kullanılıyordu. Almanya, İsviçre ve Avusturya'da yapılan araştırmalarla,  bu miktarda yapıldığında daha etkili olduğu sonucuna vardılar. Temas ile etki ettiği için, şeker miktarı fazla olunca kovan içerisine yayılması daha iyi oluyor. 
Bu oranlar doğrultusunda hazırlanan 
1 litrelik karışım, kovandaki arı  yoğunluğunu gözeterek her çerçeve arasına 5 ml hesabı ile damlatılır. 
Hava ısısı 0-5 derece arasında olmalı. Salkım sıkı olmalı. Asit ılık olmalı, 35 derece civarı. 

Uygulamayı tekrar edebilir miyiz?

Sadece 1 defa uygulamak söz konusudur, oksalik kullanıldığında arının kitin iskeletinde zayıflama yaptığından tekrar kullanım önerilmez. 

Karışımı saklayabilir miyiz?

Hazırlanan karışım dolapta saklanmak kaydı ile 4 günde bitirilmelidir. 
Oksalik kullanımı çok şarta bağlı olmakla beraber kapalı yavru olmadığında en etkin yöntemlerin başında gelir. Gerekli olan emniyet şartları ve asit kullanımı beraber yürütülür. 

Ziraat mühendisi olarak bilirsiniz, Oksalik asit doğada nerelerde bulunur?

Bir çok ot da pazı, ıspanak ve ışkında belli miktarda mevcuttur. Bunları yediğimizde şöyle bir diş etlerimiz kamaşır, yanına mutlaka yoğurt isteriz ya hani,  işte oksal budur. Vücutdaki kalsiyum ile birleşir  ve böbrek için çok zararlı olan böbrek taşını yapan asittir.

Şimdi anlaşıldı Hocam niye böbrek taşı sorunu ile sık karşılaşmamın nedeni.

Sizinle tanışmaktan ve  sohbet etmekten büyük keyif aldım.
Çok teşekkürler 

10 yorum:

  1. Çok faydalı bir yazı olmuş malum iklim değişiklikleri ile havalar aşırı sıcak oldu Erhan abinin belirttiği sıcaklıkların dışına çıktığında dozaj düşürülür diye bir ifade var acaba bu dozajın ölçüsü var mı?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sabit bir ölçüsü olması mümkün değil. Asit miktarını su ile azaltabilir veya ölçü olarak az verebilirsiniz. Kovanı gözlemleyip ona göre hareket etmeniz gerekir. Şunu unutmamak gerekir: Etkisi az olan uygulamayı bir kaç kez tekrarlamak, başarı getirmez.
      Havalar bahsettiğiniz gibi aşırı sıcaksa formik kullanılmaz.
      Akşam serinliğinde deneyebilirsiniz. 15-25 derece arası. Yazımda bahsedilen aşırı sıcaklık 25 derecedir. 25 derece üzerinde kullanmak çok dikkat ister. Mutfak bezi ile değil, diğer aparatlarla 30 dereceye kadar uygulama yapılabilir.
      Başarılı olmak için sıcaklığa dikkat edilmeli.
      Selamlar

      Sil
  2. Faydalı bilgi paylaşımı için teşekkürler

    YanıtlaSil
  3. Arıcılığa bu sene başladım sizin video ve yazılarınız ülkemizde yapılan arıcılıktan çok farklı ve faydalı işiniz rast gelsin . Teşekkürler.

    YanıtlaSil
  4. Merhaba
    sizden bal almak istesem
    sizinle nasıl iletişim kurabilirim
    yada adresinize ulaşabilirmiyim.selamlar

    YanıtlaSil
  5. gökhan bey bal üretimi konusunda almanyada sizin gibi profesyonel arıcı olan,almanca yada türkçe uyguladığı teknik ve metodların anlatıldığı bloglar varmı.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Profesyonel olarak çalışıpta yayın yapan bir arıcımızı tanımıyorum.

      Sil
  6. Gökhan bey iyi akşamlar size danışmak istediğim bir konu var Arı kovanına Arı çekmek için bir ilaç varmış siz bilirsiniz adı nedir nereden temin edebilirim .

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merhaba,
      İsmi DUUS, 1929 yılından beri kullanıldığı söyleniyor. Hiç bir arıcının kullandığını görmedim. Bu tür şeylere Almanya’da pek ihtiyaç duyulmuyor, zira ıslah edilmiş arılarda oğula pek rastlanmıyor.
      Selamlar

      Sil